โรคข้อเข่าเสื่อม (Osteoarthritis of the knee )
เกิดจากการเสื่อมและการฉีกขาดของข้อ เป็นภาวะที่กระดูกอ่อนผิวข้อเสื่อมสภาพ และกระดูกผิวข้อต่อมีการเสียดสีกัน ส่งผลให้มีอาการปวดบวม การเคลื่อนไหวของข้อลดลง หรือมีกระดูกงอกบริเวณข้อ โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคข้ออักเสบที่พบบ่อยที่สุด แม้ในคนอายุน้อยหากมีปัจจัยเสี่ยงก็สามารถเกิดอาการได้ แต่ส่วนใหญ่มักเริ่มมีอากาiหลังอายุ 45 ปี และเพศหญิงมีแนวโน้มที่จะมีโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่าเพศชาย
สาเหตุการเกิดโรคข้อเข่าเสื่อม
อายุ : ส่งผลให้เกิดความเสื่อมของกระดูกอ่อนตามวัย
น้ำหนัก : การที่น้ำหนักเพิ่มขึ้น จะเพิ่มแรงกดที่ผิวเป็น 3 – 4 เท่าที่เข่ารับน้ำหนักไว้
การถ่ายทอดทางพันธุกรรม : แนวโน้มที่จะพัฒนาโรคข้อเข่าเสื่อม นอกจากนี้ยังอาจเกิดความผิดปกติรูปร่างของกระดูกบริเวณรอบข้อ
เพศ : เพศหญิงที่มีอายุ 55 ปีขึ้นไปมีแนวโน้มมากกว่าเพศชายในการเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม
การได้รับบาดเจ็บบริเวณข้อ : ส่วนมากเป็นผลมาจากประเภทของงานและการประกอบอาชีพที่มีแรงกดของข้อ โดยคุกเข่า นั่งยอง ๆ หรือยกของที่น้ำหนักมาก (55 ปอนด์หรือมากกว่า) มีแนวโน้มที่จะพัฒนาเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม
นักกีฬา : ประเภทฟุตบอล เทนนิสหรือนักวิ่งทางไกล อาจจะมีความเสี่ยงสูงในการพัฒนาโรคข้อเข่าเสื่อม ซึ่งนักกีฬาควรใช้ความระมัดระวังในการออกกำลังกายเพื่อหลีกเลี่ยงการบาดเจ็บ เมื่อกล้ามเนื้อรอบเข่าบาดเจ็บสามารถนำไปสู่โรคข้อเข่าเสื่อมได้
การเจ็บป่วยอื่นๆ : ผู้ที่เป็นโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ ยังมีแนวโน้มที่จะพัฒนาโรคข้อเข่าเสื่อม และผู้ที่มีความผิดปกติของการเผาผลาญบางอย่าง เช่น ธาตุเหล็กเกินหรือฮอร์โมนการเจริญเติบโตมากผิดปกติจะมีความเสี่ยงที่สูงที่จะเกิดโรคข้อเข่าเสื่อม
การวินิจฉัยโรคข้อเข่าเสื่อม
การวินิจฉัยโรคข้อเข่าเสื่อม แพทย์จะเริ่มต้นด้วยการตรวจร่างกาย ซักประวัติสอบถามอาการ เพื่อยืนยันตำแหน่งที่ปวดและสาเหตุของอาการปวด ซักประวัติเกี่ยวกับบุคคลในครอบครัวเป็นที่เป็นโรคข้ออักเสบ และแพทย์อาจมีการตรวจเพิ่มเติม ดังนี้
-
การเอกซ์เรย์ สามารถแสดงความเสื่อมของกระดูกและกระดูกอ่อน
-
การเอกเรย์ด้วยคลื่นสนามแม่เหล็ก (MRI) แพทย์จะสั่งเมื่อการเอกเรย์เห็นผลที่ไม่ชัดเจนในการบ่งบอกถึงพยาธิสภาพของข้อ และแพทย์อาจมีการตรวจเลือดเพื่อหาผลควบคู่ไปด้วย เช่น โรคไขข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคข้ออักเสบที่เกิดจากความผิดปกติในระบบภูมิคุ้มกัน
การผ่าตัดข้อเข่าเสื่อม
การส่องกล้อง Arthroscopy การใช้กล้องขนาดเล็กและเครื่องมือขนาดเล็กอื่น ๆ ในการผ่าตัดผ่าตัดซึ่งจะเกิดแผลขนาดเล็ก ศัลยแพทย์ใช้ กล้อง เพื่อผ่าตัดซ่อมแซมกระดูกหรือเนื้อเยื่อที่ได้รับความเสียหาย
การผ่าตัดเปลี่ยนแนวกระดูก แพทย์จะทำการผ่าตัดและปรับให้กระดูกเอียงกลับมาในทิศทางตรงกันข้าม เพื่อลดแรงผ่านข้อด้านที่มีการสึกมากกว่า
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม ชิ้นส่วนข้ออาจเป็นโลหะหรือพลาสติก และการเปลี่ยนอาจอาจทำด้านใดด้านหนึ่งของข้อเข่าหรือทั้งเข่า การผ่าตัดจะแนะนำสำหรับผู้ที่อายุ 50 ปีขึ้นไปหรือผู้ที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อมรุนแรง การผ่าตัดอาจจะต้องมีการทำซ้ำในภายหลังได้ แต่ปัจจุบันความก้าวหน้าทันสมัยข้อต่อใหม่ส่วนใหญ่จะมีอายุมากกว่า 20 ปี